یک متن سترگ فلسفی ـ اجتماعی بازخوانی و نقد کتاب دیالکتیک روشنگری: قطعات فلسفی
نویسندگان
چکیده
چکیده هدف عمدة مقالة حاضر وارسی و ارزیابی نقادانۀ کتاب دیالکتیک روشنگری نوشتة آدورنو و هورکهایمر است. اثر مزبور یکی از متون اصلی جریان فکریِ «نظریة انتقادی» است که با عنوان صوری مکتب فرانکفورت مشهور شده است. نویسندگان کتاب، به واقع، از پیش کسوتان نظریۀ انتقادی اند و در معماری این جرگۀ فکری و طرح مفاهیم محوری آن جایگاه برجسته ای دارند. آدورنو و هورکهایمر دیالکتیک روشنگری (پارادایم فکری و جهان نگری عصر خرد یا مدرنیته) را که بر موضعی خوش بینانه و مثبت گرایانه (پوزیتیویستی) استوار است دیدگاهی توهم آمیز می دانند. به نظر آن ها مواضع عقلانی و فلسفی روشنگری قرن هجدهم، که پیام آور دموکراسی و جامعة مدنی بود، اساساً در جهت استقرار سلطه و توسعة جامعة مدیریت شده (نظارتی) کارکرد داشته است. برخلاف نیچه که کل پیکرۀ آگاهی (معرفت) و دانش مدرنیته را در خدمت قدرت (خواست قدرت) تشخیص می دهد و بر آن نقد بنیان کن دارد، نویسندگان این اثر در برابر دیالکتیک توهم آمیز روشنگری، سرمشق فکری یا پارادایم «دیالکتیک منفی» را پیشنهاد می کنند که ارزیابی و نقد مستمر ساختار قدرت مسلط موجود را توصیه می کند.
منابع مشابه
انسان‌شناسی فلسفی؛ مدخلی بر انسان‌شناسی ساحتی (نقد کتاب انسان‌شناسی فلسفی)
این مقاله به معرفی و نقد کتاب «انسان‌شناسی فلسفی» اثر «هانس دیرکس» می‌پردازد. نویسنده در این کتاب به گزینش متونی حاوی دیدگاههای آموزشی در ذیل موضوع بحث پرداخته که عمدتاً بدون تحلیل جامع و نظاممندی عمیقی طرح شدهاند. در این مقاله، پس از اشاره به چهار سطح از انسان‌شناسی فلسفی نزد «دیرکس» و نقد آن، از اهمیت توجه به رویکرد جدیدی با عنوان «انسان‌شناسی ساحتی» سخن رفته و ضمن بررسی تقسیم‌بندی انسان‌شنا...
متن کاملنقد کتاب نظریه های فلسفی احتمال
نیاز به شفافیت و وضوح درباره مفهوم احتمال عمیقا حس می شود. خواه به این دلیل که این مفهوم هم از دیدگاه ریاضی و هم از دیدگاه تجربی بسیار جالب توجه است، یا به این دلیل که مفهوم احتمال در برابر همه کوشش ها در جهت دقیق ساختن آن سرکش است.
متن کاملنقد کتاب نظریه های فلسفی احتمال
نیاز به شفافیت و وضوح درباره مفهوم احتمال عمیقا حس می شود. خواه به این دلیل که این مفهوم هم از دیدگاه ریاضی و هم از دیدگاه تجربی بسیار جالب توجه است، یا به این دلیل که مفهوم احتمال در برابر همه کوشش ها در جهت دقیق ساختن آن سرکش است.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانیناشر: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و شورای بررسی متون
ISSN 2383-1294
دوره 13
شماره 29 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023